Με τα επίσημα στοιχεία για τη φετινή σαιζόν να αναμένεται να εκδοθούν στο τέλος του χρόνου ή τις αρχές του επόμενου, η στατιστική και οικονομική ανάλυση του ΙΝΣΕΤΕ (του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων) είναι αποκαλυπτική για την κατανομή του τουριστικού ρεύματος που έρχεται στη χώρα μας ανά Περιφέρεια.
Η αύξηση επισκέψεων, διανυκτερεύσεων και εσόδων από τον εισερχόμενο τουρισμό το 2023 σε σχέση με το 2022 για το σύνολο της Ελλάδας δεν κατανέμεται ομοιόμορφα μεταξύ των Περιφερειών, που παρουσιάζουν σημαντικές διαφοροποιήσεις μεταξύ τους, με αρκετές από τις μη ανεπτυγμένες τουριστικά Περιφέρειες να παρουσιάζουν μειώσεις.
Σε ποιες Περιφέρειες υπήρξε αύξηση και σε ποιες μείωση
Αναφορικά με τα έσοδα, μειώσεις παρουσιάστηκαν σε τέσσερις μη αναπτυγμένες τουριστικά Περιφέρειες (Πελοπόννησος, Ανατολική Μακεδονία – Θράκη, Δυτική Ελλάδα, Στερεά Ελλάδα) καθώς και στας Ιόνια Νησιά, ενώ αύξηση παρουσίασαν όλες οι υπόλοιπες Περιφέρειες. Επίσης, η δαπάνη ανά επίσκεψη ανά Περιφέρεια παρουσίασε μείωση, παρά την αύξηση της μέσης δαπάνης ανά διανυκτέρευση, λόγω αφενός της μείωσης της μέσης διάρκειας παραμονής και αφετέρου της μετατόπισης της ζήτησης προς Περιφέρειες με χαμηλότερη Μέση Δαπάνη ανά Επίσκεψη όπως η Αττική και η Ήπειρος,
Στις επισκέψεις, μείωση παρατηρήθηκε σε τέσσερις Περιφέρειες που δεν είναι τουριστικά ανεπτυγμένες (Πελοπόννησος, Θεσσαλία, Δυτική Ελλάδα και Στερεά Ελλάδα), ενώ στις υπόλοιπες Περιφέρειες παρουσιάστηκε αύξηση.
Στις διανυκτερεύσεις, εκτός από τις τέσσερις προαναφερθείσες Περιφέρειες, μείωση παρουσίασαν οι επίσης μη ανεπτυγμένες τουριστικά Περιφέρειες του Βορείου Αιγαίου και της Δυτικής Μακεδονίας καθώς και οι τουριστικά ανεπτυγμένες Περιφέρειες της Κεντρικής Μακεδονίας και του Νοτίου Αιγαίου.
Πώς έγινε η κατανομή των εισπράξεων
Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν σε 19.746 εκατ. € το 2022 παρουσιάζοντας αύξηση +14,4% σε σχέση με το 2022. Η πλειονότητα των Περιφερειών παρουσίασε αύξηση των εισπράξεων. Η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση κατά +41,9% καταγράφηκε στην Περιφέρεια Κρήτης και ακολούθησε η Περιφέρεια Αττικής με +32,9%. Αντίθετα η μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση καταγράφηκε στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας κατά -23,4% και ακολούθησε η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων με -21,8%. Στις πέντε κύριες τουριστικές Περιφέρειες (Νοτίου Αιγαίου, Αττικής, Κεντρικής Μακεδονίας, Κρήτης και Ιονίων Νήσων) πραγματοποιήθηκε το 83,9% των επισκέψεων, το 87,7% των διανυκτερεύσεων και το 90,5% των εισπράξεων.
Στην πρώτη θέση στις ταξιδιωτικές εισπράξεις -ανάμεσα στις 13 Περιφέρειας της χώρας- βρίσκεται η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου με 5.341 εκατ. €. Το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων προήλθε από την Γερμανία (1.001 εκατ. €) και το Ην. Βασίλειο (946 εκατ. €) ενώ ακολούθησαν οι ΗΠΑ (569 εκατ. €). (Χάρτης 3).
Oι ταξιδιωτικές εισπράξεις για την Περιφέρεια Κρήτης διαμορφώθηκαν σε 5.196 εκατ. €. Το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων προήλθε από την Γερμανία (1.037 εκατ. €) και από το Ην. Βασίλειο (973 εκατ. €) ενώ ακολούθησε η Γαλλία (624 εκατ. €). Στην τρίτη θέση βρέθηκε η Περιφέρεια Αττικής με 3.787 εκατ. €, έχοντας κύριες πηγές τις ΗΠΑ (506 εκατ. €), το Ην. Βασίλειο (379 εκατ. €) και την Γερμανία (322 εκατ. €).
Ακολούθησε η Περιφέρεια Πελοποννήσου με 383 εκατ. €, έχοντας ως κύριες αγορές την Γερμανία (47 εκατ. €), την Γαλλία (34 εκατ. €) και τις ΗΠΑ (31 εκατ. €).
Οι εισπράξεις στην Περιφέρεια Ηπείρου διαμορφώθηκαν σε 330 εκατ. €, εκ των οποίων 46 εκατ. € προήλθαν από την Γερμανία, 42 εκατ. € από την Αλβανία και 41 εκατ. € από το Ην. Βασίλειο. Η Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας και Θράκης βρίσκεται στην όγδοη θέση της κατάταξης με 326 εκατ. €, εκ των οποίων 94 εκατ. € προήλθαν από την Τουρκία, 56 εκατ. € από την Ρουμανία και 44 εκατ. € από την Γερμανία.
Ακολούθησε η Περιφέρεια Θεσσαλίας με 253 εκατ. €, έχοντας ως κύρια αγορά το Ην. Βασίλειο (73 εκατ. €) ενώ ακολούθησαν η Γερμανία (25 εκατ. €) και η Ιταλία (21 εκατ. €). Τη δεκάδα συμπληρώνει η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας με 210 εκατ. €, έχοντας ως κύριες πηγές εσόδων την Αλβανία (33 εκατ. €), την Γερμανία (32 εκατ. €) και το Ην Βασίλειο (21 εκατ. €).
Στην 11η θέση βρίσκεται η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας με τις εισπράξεις να διαμορφώνονται σε 166 εκατ. €, έχοντας κύριες αγoρές την Γερμανία (15 εκατ. €), την Γαλλία (13 εκατ. €) και το Ην. Βασίλειο (11 εκατ. €). Τα έσοδα για την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου διαμορφώθηκαν σε 149 εκατ. €. Κύριες πηγές προέλευσης των εσόδων αποτέλεσαν οι ΗΠΑ (33 εκατ. €) και το Ην. Βασίλειο (17 εκατ. €) και ακολούθησε χαμηλότερα η Γερμανία (6 εκατ. €).
Στην τελευταία θέση των εισπράξεων, στο σύνολο των 13 Περιφερειών, βρίσκεται η Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, με τα συνολικά έσοδα να διαμορφώνονται μόλις σε 51 εκατ. €. Κύρια πηγή αποτέλεσε η Γερμανία (19 εκατ. €) ενώ ακολούθησαν η Αλβανία (10 εκατ. €) και σημαντικά χαμηλότερα η Ρουμανία (μόλις 0,9 εκατ. €).
Η δαπάνη ανά επίσκεψη
Η δαπάνη ανά επίσκεψη ανά Περιφέρεια στις 13 Περιφέρειες της χώρας το 2023 διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο στα 546 € έναντι 550 € το 2022, παρουσιάζοντας μείωση κατά -0,7%. Η μείωση αυτή, παρά την αύξηση της μέσης δαπάνης ανά διανυκτέρευση κατά +8,9% (από 80 € σε 87 €) οφείλεται στη μείωση της μέσης διάρκειας παραμονής κατά -8,8% (από 6,9 σε 6,3 διανυκτερεύσεις) και μετατόπισης της ζήτησης προς Περιφέρειες με χαμηλότερη Μέση Δαπάνη ανά Επίσκεψη όπως η Αττική και η Ήπειρος (480 € και 193 € αντίστοιχα έναντι € 546 για το σύνολο των Περιφερειών).
Η αύξηση της δαπάνης διαφοροποιείται ανά Περιφέρεια με τέσσερις Περιφέρειες (Κρήτη, Νότιο Αιγαίο, Βόρειο Αιγαίο, Πελοπόννησο και Θεσσαλία) να παρουσιάζουν αύξηση ενώ οι υπόλοιπες εννέα παρουσιάζουν μείωση. Σημαντική διαφοροποίηση παρατηρείται στους τρεις δείκτες μεταξύ των Περιφερειών.
Αναλυτικά η υψηλότερη δαπάνη ανά επίσκεψη το 2023 καταγράφηκε στην Περιφέρεια Κρήτης με 941 € παρουσιάζοντας τη μεγαλύτερη αύξηση τόσο ποσοστιαία όσο και σε απόλυτες διαφορές κατά +31,5%/+225 € σε σύγκριση με το 2022. Στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου η μέση δαπάνη ανά επίσκεψη αυξήθηκε κατά +9,1%/+64 € φτάνοντας τα 767 €.
Στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου η δαπάνη ανά επίσκεψη αυξήθηκε κατά +12,2%/+78 € και διαμορφώθηκε σε 716 €. Η μεγαλύτερη μείωση τόσο ποσοστιαία όσο και σε απόλυτες διαφορές κατά -26,5%/-217 € καταγράφηκε στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων όπου η δαπάνη ανά επίσκεψη διαμορφώθηκε σε 604 €. Αξιοσημείωτο είναι πως μόνο 4 Περιφέρειες (Ιόνιοι Νήσοι, Κρήτη, Νότιο Αιγαίο και Βόρειο Αιγαίο) κατέγραψαν μέση δαπάνη ανά επίσκεψη μεγαλύτερη του μέσου όρου της Ελλάδας το 2022 (550 €) ενώ οι υπόλοιπες 9 κινήθηκαν κάτω του μέσου όρου.
Αύξηση κατά +3,0%/+15 € σημειώθηκε στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, με τη δαπάνη ανά επίσκεψη να ανέρχεται σε 524 €. Μείωση της δαπάνης κατά -5,2%/-27 € σημειώθηκε και στην Περιφέρεια Αττικής όπου η δαπάνη ανήλθε σε 480 €. Στην Περιφέρεια Θεσσαλίας καταγράφηκε αύξηση δαπάνης κατά +13,7%/+49 €, με την δαπάνη ανά επίσκεψη να ανέρχεται σε 406 €. Αντίθετα, μείωση δαπάνης ανά επίσκεψη καταγράφηκε στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας κατά -1,6%/-6 € ενώ η δαπάνη ανά επίσκεψη διαμορφώθηκε σε 373 €.
Στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας η δαπάνη ανά επίσκεψη μειώθηκε στα 336 € παρουσιάζοντας πτώση -19,2%/-80 €. Σημαντική μείωση σημειώθηκε και στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης κατά -23,9%/-80 € με τη δαπάνη ανά επίσκεψη να διαμορφώνεται σε 254 €. Η δαπάνη ανά επίσκεψη στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας διαμορφώθηκε σε 246 € καταγράφοντας μείωση -12,0%/-34€. Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας η δαπάνη ανά επίσκεψη εκτιμάται σε 231 € καταγράφοντας μείωση -15,0%/-41 €. Τέλος, στην Περιφέρεια Ηπείρου το 2023, η δαπάνη ανά επίσκεψη διαμορφώθηκε σε 193 € καταγράφοντας μείωση -19,7%/-47 €.
Επισκέψεις πανελλαδικά
Το 2023 στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκαν συνολικά 36.136 χιλ. επισκέψεις στις 13 Περιφέρειες της χώρας, παρουσιάζοντας αύξηση +15,2% σε σύγκριση με το 2022 που είχαν πραγματοποιηθεί 31.367 χιλ. επισκέψεις. Η πλειονότητα των Περιφερειών παρουσίασε αύξηση στον αριθμό των επισκέψεων. Η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση κατά +58,1% καταγράφηκε στην Περιφέρεια Ηπείρου και ακολούθησε η Περιφέρεια Αττικής με +40,3%. Αντίθετα η μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση καταγράφηκε στην Περιφέρεια Πελοποννήσου κατά -17,8%.
Μειώνονται οι διανυκτερεύσεις
Η πλειονότητα των Περιφερειών παρουσίασε μείωση στον αριθμό των διανυκτερεύσεων. Η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση κατά +35,9% καταγράφηκε στην Περιφέρεια Ηπείρου και ακολούθησε η Περιφέρεια Αττικής με +26,2%. Αντίθετα η μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση καταγράφηκε στην Περιφέρεια Πελοποννήσου κατά -31,1%.
Κατάταξη Περιφερειών βάσει επισκέψεων
Στην πρώτη θέση ανέβηκε η Περιφέρεια Αττικής καταγράφοντας αύξηση +40,3% με 7.889 χιλ. επισκέψεις ενώ στη δεύτερη θέση υποχώρησε η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου παρουσιάζοντας ωστόσο αύξηση +4,0% με 6.961 χιλ. επισκέψεις. Στην τρίτη θέση διατηρήθηκε η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας παρουσιάζοντας αύξηση +17,9% με 6.566 χιλ. επισκέψεις ενώ στην τέταρτη θέση παρέμεινε η Περιφέρεια Κρήτης καταγράφοντας αύξηση +8,0% με τις επισκέψεις να διαμορφώνονται σε 5.522 χιλιάδες. Αύξηση κατά +6,3% παρουσίασε και η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων ενώ οι επισκέψεις διαμορφώθηκαν σε 3.378 χιλ., παραμένοντας στην πέμπτη θέση του πίνακα κατάταξης.
Τοp-3 κύριων αγορών ανά Περιφέρεια βάσει Επισκέψεων
• Την πρώτη θέση στις επισκέψεις -ανάμεσα στις 13 Περιφέρειες της χώρας–κατέχει η Περιφέρεια Αττικής με 7.789 χιλ. επισκέψεις. Το μεγαλύτερο μέρος των επισκέψεων προήλθε από το Ην. Βασίλειο (976 χιλ.) και ακολούθησαν οι επισκέψεις ταξιδιωτών από τις ΗΠΑ (876 χιλ.) και την Γερμανία (631χιλ.).
• Στην δεύτερη θέση βρέθηκε η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου με τις επισκέψεις να διαμορφώνονται σε 6.961 χιλ. έχοντας κύριες πηγές το Ην. Βασίλειο (1.312 χιλ.) την Γερμανία (1.205 χιλ.) και τις ΗΠΑ (683 χιλ.).
• Στην τρίτη θέση βρέθηκε η Περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας με 6.566 χιλ. επισκέψεις, με την πλειονότητα των επισκέψεων να προέρχεται από τη Βουλγαρία (1.821 χιλ.). Ακολούθησαν οι επισκέψεις από την Βόρεια Μακεδονία (1.079 χιλ.) και την Γερμανία (917 χιλ.).
• Ακολούθησε η Περιφέρεια Κρήτης με τις επισκέψεις να διαμορφώνονται σε 5.522 χιλιάδες, εκ των όποιων από την Γερμανία προήλθαν 1.204 χιλ., το Ην. Βασίλειο 832 χιλ. και την Γαλλία 670 χιλιάδες.
• Την πεντάδα των Περιφερειών συμπληρώνει η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων με 3.378 χιλ. επισκέψεις. Ο κύριος όγκος των επισκέψεων να προήλθε από το Ην. Βασίλειο (1.066 χιλ.) και ακολούθησαν η Γερμανία (548 χιλ.) και η Ιταλία (445 χιλ.).