Τo πολιτικό γίγνεσθαι της χώρας, με τη λανθασμένη οικονομική πληροφόρηση πού εκπέμπει, δεν βοηθάει τούς πολίτες να κάνουν τη σωστή επιλογή του κόμματος, που θα φέρει το μεγαλύτερο δυνατό κοινωνικό όφελος. Η κατάσταση που επικρατεί είναι κάπως τραγελαφική να βλέπεις το κάθε αρχηγό κόμματος να αυτοπαρουσιάζεται λέγοντας ότι “θα είμαι η κυβέρνηση και θα σας βοηθήσω.” Και αν ακόμα έχουν όλες τις καλές προθέσεις να βοηθήσουν, θα μπορέσουν τότε μόνον όταν έχουν τη σωστή οικονομική πολιτική. Η παραδοξώτητα τού φαινομένου γίνεται ποιό έντονη όταν ο κάθε αρχηγός τονίζει ότι μόνο αυτός μπορεί να βοηθήσει, χωρίς όμως να παρουσιάζει με σαφήνεια τον τρόπο με τον οποίο θα βοηθήσει. Αυτή φυσικά είναι μία κατάσταση που επικρατεί σε όλες τις δημοκρατικές χωρες, όχι όμως στον ίδιο βαθμό έντασης.
Ας δούμε όμως τι μπορεί να προσδοκά ο πολίτης, με βάση της ιδεολογικές προδιαγραφές, εκάστου των κομμάτων που εξασφαλίζουν την εκλογή τους στο κοινοβούλιο. Θέλω όμως να κανω δύο παρατηρήσεις. Πρώτον υποστηρίζω ότι η κυβέρνηση με ένα τόσο διογκομένο δημόσιο τομέα δημιουργεί το πρόβλημα και δεύτερον παραθέτω το λόγο για τον οποίον δημιουργείται το πρόβλημα. Με αλλά λόγια υποστηρίζω ότι η παρέμβαση της κυβέρνησης στη παραγωγή των αγαθών καί υπηρεσιών πρέπει να είναι ελάχιστη.
Τη συμπεριφορά του ατόμου προσδιορίζει, παντού και πάντοτε, το ατομικό του συμφέρον. Θα είναι ανόητο να θεωρεί κάποιος ότι το άτομο θα κάνει κάτι για να ζημιώσει τον εαυτό του. Η αλτρουιστική, η φιλανθρωπική, όπως και η κερδοσκοπική συμπεριφορά γίνονται άπο το άτομο πάντα για τον ίδιο λόγο.
Το ίδιο άτομο λοιπόν στον ιδιωτικό τομέα, δεν συμπεριφέρεται όπως στο δημόσιο τομέα. Αυτή η διαφορετική συμπεριφορά του ατόμου στο δημόσιο, καθιστά το δημόσιο τομέα μη αποτελεσματικό και κατά συνέπεια προβληματικό. Όσο μεγαλύτερος είναι ο κρατικός παρεμβατισμός, οποιασδήποτε μορφής κυβέρνησης, στη παραγωγική πλευρά της οικονομίας και στη πλευρά της κατανομής τόσο των αγαθών όσο και του υπηρεσιών, τόσο μεγαλύτερες θα είναι οι αρνητικές συνέπειες στην ευημερία των πολιτών. Μία ματιά στη κατανομή των ψήφων στις δημοσκοπήσεις δείχνει ότι το μεγαλύτερο μέρος των ψηφοφόρων είναι στο κέντρο, με μια συμετρική κατανομή των ψηφοφόρων καθώς κινούμεθα από το κέντρο της κατανομής πρός τα άκρα. Τονίσαμε παραπάνω ότι ο κρατικός παρεμβατισμός στην ελεύθερη λειτουργία τής αγοράς επηρεάζει αρνητικά την οικονομική παραγωγικότητα της χώρας. Αυτή η τοποθέτηση επαληθεύτε και εμπειρικά όταν ταξινομούμαι της χώρες σύμφωνα με το βαθμό κρατικού παρεμβατισμού και επιπέδου εθνικού προϊόντος. Παρατηρούμε ότι το μέγεθος του εθνικού προϊόντος των χωρών ειναι αντίστροφα συνδεδεμένο με το μέγεθος του κυβερνητικού παρεμβατισμού. Δεν έχει βρεθεί από την εν λόγω ταξινόμηση των κρατών, ούτε μια εξ αυτών, που να απορρίπτει την αρνητική σχέση μεταξύ της αύξησης του εθνικού προϊόντος και του κρατικού παρεμβατισμού. Αυτή η εμπειρική επαλήθευση μαζί με τις τραγικές αποτυχίες της σοσιαλιστικής ιδεολογίας, στις χώρες εφαρμογή της στην ανατολική Ευρώπη, Σοβιετική Ένωση, Κούβα, Βενεζουέλα και βόρεια Κορέα διαμορφώνουν μια αρνητική πραγματικότητα για το σοσιαλισμό και δεν αλλάζει παρά τις προσπάθειες που καταβάλλονται με τη προβολή λεκτικων επειχηρημαάτων για τη συγκάλυψή της.
Γίνεται φανερό ότι αριστερές ιδεολογίες δεν έχουν τη οικονομική πολιτική πού θα τους βοηθήσει να προσφέρουν τα όσα υπόσχονται. Άνθρακας ο υποσχόμενος θησαυρός για όσους έχουν τη γνώση να ξεχωρίσουν το ψέμα από την αλήθεια. Μπορούν όμως οι ψηφοφόροια να διακρίνουν ποιά οικονομική πολιτική θα τους αποφέρει τα μέγιστα οφέλη; Μία ματιά στις δημοσκοπήσεις, όπως τής απεικονίζει σε μεγάλη προσέγγιση η καμπύλη μια κανονικής κατανομής, φαίνεται ότι ένα μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων πιστεύουν και προτιμούν μια κυβέρνηση που να παρεμβαίνει παντού. Αυτή όμως η κυβερνητική πολιτική είναι μια συνταγή οικονομικής αποτυχιας και ίσως αυτός να είναι ο λόγος που η χώρα δεν δύναται να πετύχει ένα ψηλότερο επίπεδο ευημερίας. Υπάρχει φυσικά μια διαφοροποίηση στο βαθμό προτίμησης του ρόλου της κυβέρνησης στην οικονομία της χώρας. Η αριστερή πλευρά της κατανομής, δηλαδή το ΚΚΕ, Μέρα 25, Νέα Αριστερά, Σύριζα, Κίνημα δημοκρατίας, Πλεύση Ελευθερίας, δεν θα έλεγαν όχι στη ολοσχερή κατάργηση της ιδιωτικής πρωτοβουλιας. Η αντίδραση τους στην ιδιωτική πρωτοβουλία φανερώνει ξεκαθαρα τη προτίμηση τους στό πλήρη κρατικό παρεμβατισμό και κατά συνέπεια προδικάζει την πλήρη αποτυχία τους. Ακολουθεί το ΠΑΣΟΚ με κάπως χαμηλότερο βαθμό κρατικού παρεμβατισμού στη λειτουργία της αγοράς.
Πάντως τα λεγόμενα του ΠΑΣΟΚ περί προγράμματος για την αύξηση του ΑΕΠ δεν εμπνέουν εμπιστοσύνη. Επίσης τα περί κοινωνικών ανισοτήτων παραπέμπουν σε κρατικό παρεμβατισμό με αρνητικές συνέπειες. Από τα δεξιά, η Ν.Δ., η Ε. Λ., η Φωνή Λογικής, η Νίκη, οι Σπαρτιάτες, αποδέχονται μεν την ιδιωτική πρωτοβουλία χωρίς όμως να είναι πρόθυμοι να περιορίσουν το ρόλο της κυβέρνησης για χάρη του ιδιωτικού τομέα. Τα κόμματα στα άκρα της κατανομής δεξιά και αριστερά, όπως είναι η χρυσή αυγή και το ΚΚΕ, έχουν σαν κέντρο της πολιτικής των το κεντρικό σχεδιασμ, δηλαδή πλήρη κρατικό παρεμβατισμό. Αυτή η πολιτική καταργει την πολιτική και οικονομική ελευθερία του ατόμου και ως εκ τούτου τη δημοκρατία. Το κόμμα της Νεας Δημοκρατίας πού είναι στη κυβέρνηση συγκεντρώνει τη μεγαλύτερη πιθανότητα να προσφέρει τα περισσότερα οφέλη στη χώρα από τους άλλους ανταγωνιστές. Αυτό είναι το συμπέρασμα πού προκύπτει από τα πεπραγμένα των ιδεολογικών προτιμήσεων πού αντιπροσωπεύουν τα κόμματα του Ελληνικού κοινοβουλίου. Είτε μας αρέσει είτε όχι το σύστημα της ελεύθερης αγοράς είναι το μόνο που δημιουργεί πλούτο και είναι συμβατό με τη δημοκρατία. Ο πολίτης για να είναι ελεύθερος από δογματισμούς έχει υποχρέωση να ξεχωρίζει την αλήθεια από το ψέμα. Διαφορετικά πάει ψηφίζει καί μετά γαυγίζει. Συμπερασματικά αυτό το κοινοβούλιο δεν έχει τη γνώση η την επιθυμία να περιορίσει το ρόλο του δημοσίου τομέα στην οικονομική δραστηριότητα της χώρας. Μέχρι να γίνει αυτό μη περιμένετε καμία σοβαρή βελτίωση της παρούσης οικονομικής κατάστασης. Επί πλέον με μία στραβή επιλογή παραμονεύει ο σοβαρός κίνδυνος της χειροτέρευσης των πραγμάτων. Μικρότερο δημοσιο, μεγαλύτερη ευημερία, η επιλογή είναι δική σας.
Παναγιώτης Μπούρης
Καθηγητής Οικονομολογος