Αν υπήρχαν σοβαρές μελέτες οι οποίες να αποδεικνύουν τα οφέλη των ΑΠΕ, πιστεύει κανείς ότι δε θα βρίσκονταν στη δημόσια συζήτηση; Αν τα οφέλη των ΑΠΕ υπήρχαν και ήταν χειροπιαστά για τους πολίτες, μετά από σχεδόν 15 χρόνια ανάπτυξής τους στη χώρα μας δε θα ‘πρεπε να είναι ξεκάθαρο σε όλους μας; Πιστεύει κανείς ότι αν υπήρχε πράγματι εμπεριστατωμένη τεκμηρίωση για τα οφέλη των ΑΠΕ, δεν θα τη χρησιμοποιούσαν οι φορείς που επιλέγουν να γνωμοδοτήσουν θετικά; Πιστεύει κανείς ότι ειδικά οι εκλεγμένες αρχές (τοπικές και περιφερειακές), θα προτιμούσαν να υφίστανται το πολιτικό κόστος μιας κενής και συνήθως κωμικής επιχειρηματολογίας απέναντι σε όλο και περισσότερους διαφωνούντες, αν υπήρχε εμπεριστατωμένη τεκμηρίωση για να στηρίξουν τις αποφάσεις τους;
Η διαδικασία αδειοδότησης των ΑΠΕ μπορεί να δημιουργήθηκε για να παρακάμψει τις τοπικές κοινωνίες (υποβαθμίζοντας τους φορείς τους σε γνωμοδοτικά όργανα), αλλά ταυτόχρονα είναι αυτή μέσα από την οποία πλέον αναδεικνύεται όλο και πιο ξεκάθαρα η κενότητα της όποιας επιχειρηματολογίας υπάρχει υπέρ των ΑΠΕ. Τελευταίο παράδειγμα το δημοτικό συμβούλιο του Δήμου Τρίπολης όπου για να να αιτιολογηθεί η θετική γνωμοδότηση για βιομηχανικό αιολικό τοπικού επιχειρηματία (MORES), χρησιμοποιήθηκαν “επιχειρήματα” τα οποία όχι μόνο δεν αρμόζουν σε σοβαρή διαδικασία αλλά αγγίζουν και τα όρια του κωμικού. Ας δούμε μερικά:
“[Στην περιοχή] δεν έχει δάσος”
Άρα το κριτήριο είναι ότι όπου δεν υπάρχει δάσος μπορούν να μπουν ανεμογεννήτριες;
“Στο σημείο υπάρχουν και άλλες Α/Γ”
Άρα το κριτήριο είναι μια ήδη επιβαρυμένη περιοχή να επιβαρυνθεί κι άλλο;
“Αν δεν το κάνουμε η θερμοκρασία θα φτάσει 50 βαθμούς κελσίου”
Ακόμα και οι ακραίες προβολές των επιστημόνων μιλούν για παγκόσμια αύξηση θερμοκρασίας μέχρι το 2050 κατά 1,5 ˚C (η οποία θεωρείται πολύ μεγάλη), συνεπώς το να λέγονται τέτοια πράγματα και μάλιστα από δημοτική αρχή είναι από κωμικό έως επικίνδυνο. Σε κάθε περίπτωση, έχουν δημοσιευτεί πάνω από αρκετές έρευνες οι οποίες τεκμηριώνουν με σαφήνεια ότι τα αιολικά πάρκα αυξάνουν τη θερμοκρασία, μεταξύ αυτών και μελέτη ερευνητών του Harvard από το 2018 και αρκετών ακόμα πανεπιστημίων. Ο μηχανισμός μάλιστα με τον οποίο αυξάνεται η θερμοκρασία από τα αιολικά πάρκα είναι η ανάδευση των στρωμάτων της ατμόσφαιρας, βάσει του οποίου ο καθηγητής Υδρογεωλογίας και Τεχνικής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Γιώργος Στουρνάρας είχε ήδη αναφέρει από το 2014 ότι οι Α/Γ μειώνουν τις βροχοπτώσεις. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Ντέλαγουερ μάλιστα έχουν μελετήσει από το 2018 πώς μια συστοιχία από ανεμογεννήτριες μπορεί να μειώσει σημαντικά τις βροχοπτώσεις από τυφώνες ενώ το 2023 ερευνητές από το Κέντρο Περιβαλλοντικών Μελετών του Πεκίνου επιβεβαίωσαν ότι τα αιολικά πάρκα προκαλούν ξηρασίες.
“χρειαζόμαστε ενέργεια και πρέπει να βρούμε τρόπο να την παράξουμε”
Με το να δηλώνει κανείς τα αυτονόητα δεν γίνεται σοφότερος. Σοφότερος γίνεται (στην προκειμένη περίπτωση) αν κοιτάξει τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, γιατί θα καταφέρει να δει ότι από το 2023 η χώρα μας δεν μπορεί να απορροφήσει άλλο ρεύμα από ΑΠΕ αφού οι εγχώριες ανάγκες που μπορούν να καλύψουν οι ΑΠΕ έχουν ήδη καλυφθεί. Ως εκ τούτου ο ΑΔΜΗΕ ήδη το 2023 αναγκάζεται να “πετάει” το πλεονάζον ρεύμα από ΑΠΕ, το 2023 “πέταξε” 228.500 MWh που παράχθηκαν από ΑΠΕ, ενώ μόλις το πρώτο πεντάμηνο του 2024 “πέταξε” 430.000 MWh που παράχθηκαν από ΑΠΕ. Μέσω του αντιπροέδρου του έχει δηλώσει ξεκάθαρα ήδη από το Νοέμβριο του 2023 ότι οι περικοπές γίνονται επειδή δεν υπάρχει άλλη εγχώρια ζήτηση για ρεύμα από ΑΠΕ, κάτι που επιβεβαίωσε και ο Υπουργός Ενέργειας τον Μάιο του 2024.
Για όσους επιμένουν ότι με τις ΑΠΕ μπορούν να επιτευχθούν μηδενικές εκπομπές άνθρακα, υπάρχει μελέτη του 2021 ερευνητών από 4 πανεπιστήμια (Στάνφορντ, Πανεπιστήμιο του Πεκίνου, Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Caltech) στην οποία αναλύθηκαν δεδομένα ζήτησης ρεύματος 39 ετών από 42 χώρες, και η οποία συμπεραίνει ότι ακόμα και αν υπήρχε παραγωγή ρεύματος από ΑΠΕ ίση με τη ζήτηση, οι ΑΠΕ και πάλι δεν θα κατάφερναν να καλύψουν το 9% – 28% των ετήσιων αναγκών, ενώ η προσθήκη αποθήκευσης (μπαταριών) θα βελτίωνε τη μέγιστη απόδοσή τους μόλις κατά 3%.
“Γιατί είναι κακό η χώρα να κάνει εξαγωγή ενέργειας;”
Καθόλου κακό δεν είναι να κάνει η χώρα εξαγωγές ενέργειας, απλά με τις ΑΠΕ η χώρα δεν μπορεί να κάνει εξαγωγές ενέργειας γιατί καμία ΑΠΕ δεν ανήκει στη χώρα. Από τη στιγμή που δεν υπάρχει δημόσιος φορέας ενέργειας ώστε τα όποια έσοδα από τις όποιες εξαγωγές να καταλήγουν στα δημόσια ταμεία, είναι προφανές ότι τα όποια έσοδα από τις όποιες εξαγωγές θα καταλήγουν αποκλειστικά στις εταιρείες ΑΠΕ.
“μια τέτοια επένδυση ενισχύει τις θέσεις εργασίας και τις τοπικές κοινωνίες”
Ο ίδιος ο μελετητής του συγκεκριμένου αιολικού “δεσμεύεται” για μόλις 8 μόνιμες θέσεις εργασίας, σε μια επένδυση ύψους ~€300 εκατομμυρίων. Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, αν μια αντίστοιχη επένδυση γινόταν σε τουριστικές υποδομές, θα δημιουργούσε περίπου 2.100 μόνιμες θέσεις εργασίας, ενώ θα συμπαρέσυρε θετικά και δεκάδες επιπλέον οικονομικούς κλάδους, από υπηρεσίες έως την πρωτογενή παραγωγή (γεωργία, κτηνοτροφία, μελισσοκομία), κάτι που φυσικά ένα αιολικό πάρκο δεν μπορεί να κάνει. Εκτός αυτού, στις περιοχές που εγκαθίστανται αιολικά πάρκα, είναι φυσικό να μειώνεται η τουριστική επένδυση (υπάρχουν εκτενείς μελέτες για το θέμα), οπότε εκτός από το ότι οι ΑΠΕ σε σχέση με το μέγεθος της επένδυσης δεν προσφέρουν παρά ελάχιστες θέσεις εργασίας, θέτουν και σε κίνδυνο όλες τις θέσεις εργασίας που θα μπορούσαν να προκύψουν σε μια περιοχή από την όποια μελλοντική τουριστική ανάπτυξη.
“οι τοπικές κοινωνίες έχουν πει ότι δεν τους ενοχλεί”
Υποχρέωση των εκλεγμένων εκπροσώπων κάθε τοπικής κοινωνίας είναι να ενημερώνουν τους πολίτες και να διασφαλίζουν τα συμφέροντά τους. Το να επικαλείται κανείς τους κατοίκους χωρίς να έχει φροντίσει πρώτα να τους ενημερώσει επαρκώς, τους εκμεταλλεύεται και κρύβεται πίσω από την έλλειψη ενημέρωσής τους. Ειδικά οι κάτοικοι που ζουν στα χωριά είναι στην πλειοψηφία τους αγρότες και κτηνοτρόφοι και δεν είναι δυνατόν να γνωρίζουν τα νέα δεδομένα που προκύπτουν κάθε φορά.
“[η εταιρεία θα δώσει] 1.500.000 ευρώ για έργα περιβαλλοντικά, ενώ επίσης 150.000 ευρώ διατίθεται για εκδηλώσεις και μια σειρά από άλλες δράσεις”
Ακόμα και ένα παιδάκι του δημοτικού μπορεί να κάνει τον παραπάνω επιμερισμό, αλλά στο δημοτικό συμβούλιο της Τρίπολης είτε δεν είχαν τις απαιτούμενες μαθηματικές γνώσεις είτε δεν ήθελαν να ακούσει ο κόσμος τα νούμερα. Ας τα δούμε λοιπόν. Με δεδομένο ότι το συγκεκριμένο αιολικό θα έχει διάρκεια ζωής 25 έτη και στην ευρύτερη περιοχή της Τρίπολης κατοικούν ~50.000 άνθρωποι, στην εταιρεία ΑΠΕ οι παραπάνω παροχές συνολικού ύψους 1.650.000 ευρώ θα κοστίζουν μόλις ~0,88 λεπτά / λογαριασμό ρεύματος. Αν σκεφτεί κανείς ότι οι εταιρείες ΑΠΕ κατά μέσο όρο εισπράττουν ~57 ευρώ / λογαριασμό από το ΕΤΜΕΑΡ το οποίο το πληρώνουμε όλοι με κάθε λογαριασμό ρεύματος, τότε όχι μόνο δεν θα τους κοστίσει τίποτα, αλλά θα εισπράξουν 65 φορές το ποσό που θα δώσουν. Αν σε αυτά προσθέσουμε τα όποια υπερκέρδη, τις όποιες επιδοτήσεις και τους πλειστηριασμούς αερίων ρύπων που καταλήγουν στις εταιρείες ΑΠΕ, καταλαβαίνει κανείς γιατί ακόμα και εταιρείες που δεν είχαν καμία σχέση με την αγορά ενέργειας, ξαφνικά όλες θέλουν να ασχοληθούν με τις ΑΠΕ και έχει γεμίσει ο τόπος αιτήσεις για αιολικά. Και ίσως μας εξηγεί και γιατί ορισμένοι “ξέχασαν” τα μαθηματικά τους.
Αυτά λοιπόν ήταν τα επιχειρήματα που χρησιμοποιήθηκαν για να “αιτιολογηθεί” η θετική γνωμοδότηση από τη δημοτική αρχή της Τρίπολης, η οποία αντιμετωπίζει εδώ και μέρες μαζικές αντιδράσεις από δεκάδες φορείς, χιλιάδες πολίτες, ακόμα και από την ίδια της την παράταξη αφού δύο μέλη της αποφάσισαν να μην υπερψηφίσουν την πρόταση. Το ότι την εισήγηση στο δημοτικό συμβούλιο έκανε ο μελετητής της εταιρείας ο οποίος τυγχάνει να είναι και αντιδήμαρχος, δεν έχει καμία σημασία. Προφανώς κάνει τον κόσμο να πιστεύει ότι οι εταιρείες ΑΠΕ ελέγχουν τα δημοτικά συμβούλια αλλά αυτό είναι δευτερεύον. Αν η τεκμηρίωση για τα οφέλη προς την τοπική κοινωνία ήταν επαρκής δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα. Όμως δεν είναι. Πιστεύει λοιπόν κανείς ότι αν υπήρχε η παραμικρή πραγματική τεκμηρίωση που να καταδεικνύει ότι η περαιτέρω ανάπτυξη των ΑΠΕ είναι αναγκαία ή ότι οι ΑΠΕ έχουν έστω κάποια ουσιαστικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες, δε θα τα ξέραμε με κάθε λεπτομέρεια;
Το ζήτημα πλέον πηγαίνει στο περιφερειακό συμβούλιο της Πελοποννήσου το οποίο καλείται να γνωμοδοτήσει για το ίδιο θέμα. Φυσικά γνωρίζουν ότι καμία θετική γνωμοδότηση δεν μπορεί να τεκμηριωθεί με κανέναν τρόπο ο οποίος να μην καταρρίπτεται εύκολα και χωρίς να οδηγηθεί σε αντίστοιχα κωμικές καταστάσεις, οπότε η απόφαση έχει ανατεθεί στην Επιτροπή Περιβάλλοντος και Χωροταξίας της Περιφέρειας. Μένει να δούμε αν και στην περιφέρεια έχουν “ξεχάσει” τα μαθηματικά τους.
