Τι συμβαίνει με το σπίτι του Άγγελου Τερζάκη στο Ναύπλιο;

«Υποκρισίες και ασέβεια» είναι τα όσα ισχυρίζεται το υπουργείο Πολιτισμού για την οικία του πατέρα μου στο Ναύπλιο, δηλώνει στη LiFO ο γιος του σπουδαίου λογοτέχνη Άγγελου Τερζάκη.

Ο Δημήτρης Τερζάκης, συνθέτης σύγχρονης μουσικής και καθηγητής που ζει σήμερα μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας, έχει αφιερώσει περίπου τα 30 τελευταία χρόνια προσπαθώντας να διασώσει το σπίτι όπου γεννήθηκε ο Άγγελος Τερζάκης, στο Ναύπλιο. Πρόκειται για ένα κτήριο που είναι χαρακτηρισμένο ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, βρίσκεται επί της οδού Τερζάκη 20 στο Ναύπλιο, εντός του αρχαιολογικού χώρου του Ναυπλίου και είναι σήμερα ιδιοκτησίας του υπουργείου Πολιτισμού, αφού οι διαδικασίες απαλλοτρίωσής του ολοκληρώθηκαν μόλις το 2020.

Το θέμα επανήλθε στην επικαιρότητα μετά από καταγγελίες πολιτών πως το ιστορικό μνημείο έχει μετατραπεί σε «βιτρίνα» καταστήματος, όπου εκτίθενται «μπλουζάκια» και άλλα εμπορεύματα. Το υπουργείο Πολιτισμού, με ανακοίνωσή του, ουσιαστικά παραδέχεται πως πράγματι, ιδιοκτήτης παρακείμενου καταστήματος τοποθετεί μπροστά στο κτήριο «σταντ» με ρούχα, τα οποία όμως, δεδομένης της κατάστασης του κτηρίου, δεν ενοχλούν. «Δεδομένης της κατάστασης της όψης λόγω της προ απαλλοτρίωσης χρόνιας εγκατάλειψης, η ΥΝΜΠΕΔΕΠΝΙ θεωρεί ότι δεν βλάπτεται το κτήριο, καθώς επιπλέον δεν διαπιστώθηκε εξωτερικά κάποια νέα φθορά στο κτήριο. Προτίθεται, ωστόσο, να τοποθετήσει απαγορευτική πινακίδα», αναφέρεται σχετικά.

Η συγκεκριμένη ανακοίνωση, όπως και η γενικότερη στάση των υπηρεσιών του υπουργείου Πολιτισμού για το συγκεκριμένο θέμα, προκαλεί την οργή του Δημήτρη Τερζάκη, που δεν διστάζει να μιλήσει στη LiFO για «παραμύθια, μπούρδες, απίστευτη βλακεία» αλλά και «ανίκανους, αδιάφορους Έλληνες» που δεν θέλουν να ασχοληθούν, με αποτέλεσμα το κτήριο σήμερα να έχει καταστραφεί πλήρως στο εσωτερικό του και να απομένουν μόνο οι εξωτερικοί τοίχοι όρθιοι.

Το χρονικό των πολυετών προσπαθειών απαλλοτρίωσης

«Προσπαθώ εδώ και σχεδόν 30 χρόνια να σώσω το γενέθλιο σπίτι του πατέρα μου, όχι επειδή ήταν πατέρας μου, αλλά επειδή ήταν αυτός που ήταν. Έχω απευθυνθεί σε όλους τους αρμοδίους και έχω παρακολουθήσει επί τόσο καιρό τα σχετικά έγγραφα να πηγαίνουν από τη μία υπηρεσία στην άλλη, στην Αθήνα, στο Ναύπλιο, στην Πάτρα, να έχουν χαθεί, να ξαναβρίσκονται και να μένουν στα συρτάρια επί χρόνια». Μόνο μετά την παρέμβαση του τότε ισχυρού άντρα του ΔΟΛ Χρήστου Λαμπράκη προχώρησαν οι διαδικασίες και ξεκίνησε η απαλλοτρίωση του κτηρίου, που όμως «κόλλησε» και πάλι υπό απίθανες δικαιολογίες: «Ένας υπάλληλος του υπουργείο Πολιτισμού είχε τα σχετικά έγγραφα στο γραφείο του χωρίς να προχωρά την υπόθεση επί τρία χρόνια και μόνο έξι μήνες αφότου συνταξιοδοτήθηκε, ο υπάλληλος που τον διαδέχθηκε υπέγραψε ό,τι χρειαζόταν για να περάσουμε στο επόμενο βήμα», εξιστορεί ο κ. Τερζάκης.

Χρειάστηκαν βέβαια, ακόμα έξι μήνες όπου η υπόθεση παρέμενε στα συρτάρια της τότε γραμματέως του υπουργείου Πολιτισμού, της οποίας το όνομα ο κ. Τερζάκης δεν θέλησε να αποκαλύψει: «Ένα μεσημέρι Παρασκευής τηλεφώνησα στην γραμματέα της και την απείλησα ότι εάν δεν προχωρήσει το θέμα μέχρι την Τρίτη, θα μιλήσω στις εφημερίδες. Πράγματι, Δευτέρα πρωί με πήρε τηλέφωνο να με ενημερώσει ότι υπεγράφησαν τα έγγραφα. Κι ο Άγιος, φοβέρα θέλει», δηλώνει χαρακτηριστικά ο κ. Τερζάκης, που τελικά είδε την απαλλοτρίωση του κτηρίου να ολοκληρώνεται γραφειοκρατικά το 2020. Έκτοτε, όμως, «ουδέν», καθώς επί τέσσερα χρόνια επιχειρείται η ολοκλήρωση των γραφειοκρατικών διαδικασιών σχετικά με τις μελέτες αποκατάστασης.

«Το εσωτερικό του σπιτιού έχει καταρρεύσει, το υπουργείο έστειλε μόνο να μαζέψουν τα μπάζα»

«Από τότε μέχρι σήμερα, έχει πέσει και η στέγη του σπιτιού και το μόνο που έκανε το υπουργείο ήταν να στείλει να μαζέψουν τα μπάζα. Το εσωτερικό του σπιτιού έχει καταρρεύσει εντελώς, έχουν μείνει μόνο οι εξωτερικοί τοίχοι και δεν υπάρχει καν μία ενημερωτική πινακίδα, πως αυτό ήταν το σπίτι όπου γεννήθηκε ο Άγγελος Τερζάκης», δηλώνει ο Δημήτρης Τερζάκης που υπενθυμίζει ακόμα πως το 2ο Γυμνάσιο Ναυπλίου κοσμείται από ένα τεράστιο γκράφιτι του Άγγελου Τερζάκη. Το έργο τέχνης αποκαλύφθηκε σε ειδική εκδήλωση, κατάμεστη από κόσμο, στην οποία μίλησε ο Δημήτρης Τερζάκης και για την υπόθεση του κτηρίου – χωρίς καμία ανταπόκριση.

Η ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού για την οικία Τερζάκη, στο Ναύπλιο

Από το υπουργείο Πολιτισμού, η πρόσφατη ανακοίνωση για το θέμα αναφέρει:

«​Με αφορμή δημοσιεύματα αναφορικά με την απαλλοτρίωση και αποκατάσταση της οικίας Άγγελου Τερζάκη στο Ναύπλιο, το Υπουργείο Πολιτισμού ανακοινώνει ότι:
Η απαλλοτρίωση του Μνημείου, δαπάνης 490.002, 81€, έχει ολοκληρωθεί το 2020.
Αμέσως μετά την απαλλοτρίωση, η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Δυτικής Ελλάδας, Πελοποννήσου και Νοτίου Ιονίου(ΥΝΜΠΕΔΕΠΝΙ), προέβη στις δέουσες ενέργειες για την εξασφάλιση του κτηρίου μέχρι την οριστική αποκατάσταση και ανάδειξή του. Τον Ιούλιο του 2020 πραγματοποιήθηκε πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για επείγουσες στερεωτικές και αναστηλωτικές εργασίες, οι οποίες ολοκληρώθηκαν τον Οκτώβριο του 2020.
Οι μελέτες αποκατάστασης του κτηρίου ανατέθηκαν το 2021 και εγκρίθηκαν. Επίκειται η ολοκλήρωση των συμπληρώσεων και διορθώσεων που απαιτούνται και παράλληλα, γίνονται ενέργειες για την ένταξη του έργου σε συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα για τη χρηματοδότηση της αποκατάστασης και ανάδειξής του.
Τον Μάρτιο του 2024, η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Δυτικής Ελλάδας, Πελοποννήσου και Νοτίου Ιονίου(ΥΝΜΠΕΔΕΠΝΙ) έλαβε καταγγελία αναφορικά με την ανάρτηση στο κτήριο ειδών εμπορίου του απέναντι καταστήματος τουριστικών ειδών και προσπάθησε με προφορική σύσταση να συμμορφώσει τον καταστηματάρχη. Στις 14 Ιουνίου 2024 έλαβε νέα καταγγελία αναφορικά με το θέμα και άμεσα προέβη σε αυτοψία, κατά την οποία δε διαπιστώθηκε η ύπαρξη αναρτημένων αντικειμένων από το κτήριο παρά μόνο stands με ρούχα τοποθετημένου μπροστά στην όψη. Δεδομένης της κατάστασης της όψης λόγω της προ απαλλοτρίωσης χρόνιας εγκατάλειψης, η ΥΝΜΠΕΔΕΠΝΙ θεωρεί ότι δε βλάπτεται το κτήριο, καθώς επιπλέον δε διαπιστώθηκε εξωτερικά κάποια νέα φθορά στο κτήριο. Προτίθεται, ωστόσο, να τοποθετήσει απαγορευτική πινακίδα».

Τι προβλέπει η αποκατάσταση της οικίας του Άγγελου Τερζάκη

Τον περασμένο Φεβρουάριο, το υπουργείο Πολιτισμού αποφάσισε την έγκριση αποκατάστασης και αλλαγής χρήσης με διαμόρφωση εκθεσιακών χώρων του χαρακτηρισμένου ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου κτηρίου επί της οδού Τερζάκη 20 στο Ναύπλιο, εντός αρχαιολογικού χώρου του Ναυπλίου, ιδιοκτησίας ΥΠΠΟ. Ακόμα, ενέκρινε τη μελέτης συντήρησης δομικών υλικών και του διακόσμου του κτηρίου.

Η αποκατάσταση και αλλαγή χρήσης με διαμόρφωση εκθεσιακών χώρων προβλέπει:

Να υποβληθούν σχέδια τοιχοποιιών που καθαιρούνται.
Να διερευνηθεί εναλλακτική λύση για την θέση τοποθέτησης του ενδιάμεσου μεταλλικού πλαισίου.
Με την έναρξη των εργασιών του έργου να γίνει τεκμηρίωση των οικοδομικών φάσεων του κτηρίου και να συνταχθεί σχετικό τεύχος με σχέδια και φωτογραφίες.
Κατά την έναρξη των εργασιών του έργου και μετά την τοποθέτηση των αναγκαίων ικριωμάτων να υποβληθεί αποτύπωση του φέροντος οργανισμού του κτηρίου για τη φάση αποτίμησης σύμφωνα με το κεφ. 10 του ΚΑΔΕΤ.
Να γίνει αλλαγή τοποθέτησης των τουαλετών στο πίσω μέρος του κτηρίου στη θέση του κυλικείου, το οποίο δεν θα υλοποιηθεί.
Οι αναθεωρημένες αρχιτεκτονικές και στατικές μελέτες να κατατεθούν στις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου προς έγκριση.

Όσον αφορά τα δομικά υλικά και τον διάκοσμο:

Να κατατεθεί Τεχνική Έκθεση μεθοδολογίας και υλικών αποτοίχισης ζωγραφικού διακόσμου και προτάσεις επανατοποθέτησης ή αναπαραγωγής όπου απαιτηθεί.
Να κατατεθεί πίνακας των ξύλινων στοιχείων προς συντήρηση, μετά τον έλεγχο της κατάστασης διατήρησης.
Να προσδιοριστεί ο χώρος αποθήκευσης και συντήρησης των αντικειμένων καθώς και ο τρόπος μεταφοράς τους. Σημειώνεται ότι ο προτεινόμενος χώρος οφείλει να πληροί κατ’ ελάχιστο βασικές συνθήκες ασφαλείας (πυρανίχνευση, συναγερμό κ.λπ.) και να έχει σταθερές και κατάλληλες συνθήκες περιβάλλοντος.
Να χρησιμοποιηθεί σταθεροποιητής πριν τη βαφή των σιδηρών μεταλλικών στοιχείων.