Του Χάρη Ντιγριντάκη
Αλλάζει ρότα ο ΟΣΕ επιχειρώντας να σμιλεύσει ένα νέο προφίλ μέσα από την ανάδειξη νέων προϊόντων που διασαλεύουν τη συνηθισμένη εικόνα του ελληνικού σιδηρόδρομου.
Πρόκειται για την νεκρανάσταση των ελληνικών τουριστικών τρένων που δύναται να αποτελέσουν ένα νέο καύσιμο στη μηχανή του ελληνικού τουρισμού. Στην κατεύθυνση αυτή αισιοδοξία υπάρχει στους κόλπους του Οργανισμού πως το τρένο θα ξανασφυρίξει σύντομα στην Πελοπόννησο καθώς παίρνει σάρκα και οστά το όραμα της ελληνοελβετικής πρωτοβουλίας για την επανενεργοποίηση του ιστορικού σιδηροδρόμου της Πελοποννήσου.
Στόχος είναι να λειτουργήσει τμηματικά το σιδηροδρομικό δίκτυο, αρχικά στη γραμμή Κόρινθος Ναύπλιο, στη συνέχεια το τμήμα Πάτρα Πύργος, αμέσως μετά ο προαστιακός της Καλαμάτας μέχρι το Διαβολίτσι, στη συνέχεια το τμήμα Πύργος Κυπαρισσία (που συνδέεται με την Αρχαία Ολυμπία) και τελευταίο το τμήμα Τρίπολη Διαβολίτσι που είναι και το πιο δύσκολο.
Την ίδια ώρα υπάρχουν σκέψεις για επαναλειτουργία της παλαιάς γραμμής για τουριστικό σκοπό που περνά από τη γέφυρα του Γοργοποτάμου.
Η διαδρομή που είναι ιδιαίτερου φυσικού κάλλους ξεκινά απο Τιθορέα, Αμφικλεια, Λιλαία, Μπράλο, Ελευθεροχώρι, Ασωπό, Αρπίνη και η απόληξη της είναι στο Λειανοκλάδι. Προς ώρας ως τουριστικά τρένα -μερικώς αξιοποιημένα κατά τους ειδικούς- λειτουργούν σε Καλάβρυτα, Πήλιο και Κατάκωλο, ενώ ταφόπλακα έβαλαν προς 7 έτη περίπου οι Ιταλοί της Hellenic Train στο τρενάκι του Νέστου.
Υπογραμμίζεται ότι ο Πρόεδρος του ΟΣΕ κ. Γιάννος Γραμματίδης, μαζί με την Ελληνική Εταιρία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, την Ελβετική Πρεσβεία στην Ελλάδα και τοπικούς φορείς της Πελοποννήσου, ανέλαβε να συνεισφέρει αποφασιστικά στην προσπάθεια σταδιακής επανεργοποίησης του ιστορικού μετρικού σιδηροδρομικού δικτύου της Πελοποννήσου.
Το δίκτυο θα μπορούσε δυνητικά να συμβάλλει στην αναγέννηση του Πελοποννησιακού Σιδηροδρόμου για επιβατικούς, πολιτιστικούς και τουριστικούς σκοπούς με τελικό στόχο να συνδέσει τόπους φυσικής καλλονής και ιστορικού ενδιαφέροντος όπως π.χ. η Κόρινθος, το Ναύπλιο, η Καλαμάτα, οι Μυκήνες, η Αρχαία Ολυμπία και τόσοι άλλοι εξυπηρετώντας απόλυτα την στρατηγική της Ελλάδας για έναν πιο βιώσιμο, πολυδιάστατο και λιγότερο εποχιακό τουρισμό, για προστασία και μετάδοση μιας μοναδικής πολιτιστικής κληρονομιάς και για την αναγέννηση της Πελοποννησιακής υπαίθρου.
Το δίκτυο θα μπορούσε δυνητικά να εξυπηρετήσει τόσο πολιτιστικές και τουριστικές διαδρομές, όσο και τοπικές επιβατικές ανάγκες. Πρόσφατα ο Ελβετός Πρέσβης κ. Στέφαν Έστερμαν ενημέρωσε τον κ. Γραμματίδη για την απόφαση της ελβετικής πλευράς να υποστηρίξει την ολοκλήρωση μίας λεπτομερούς μελέτης σκοπιμότητας που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και που στοιχεία της θα συζητηθούν στα πλαίσια μίας επόμενης συνάντησης όλων των εμπλεκομένων πλευρών και φορέων στο Ναύπλιο στις αρχές Δεκεμβρίου 2024.
Μετά την συνάντηση αυτή ο Πρόεδρος τού ΟΣΕ ενημέρωσε σχετικά τον Περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας κ. Νεκτάριο Φαρμάκη και τον Περιφερειάρχη Πελοποννήσου κ. Δημήτριο Πτωχό και για επόμενες κοινές συντονισμένες ενέργειες σχετικές με το ανωτέρω έργο.
Ουσιαστικά η επαναλειτουργία δεν αφορά μόνο στην αποκατάσταση παλιών γραμμών. Πρόκειται για την αναζωογόνηση της διασύνδεσης της περιοχής και της οικονομικής της ζωντάνιας. Χρησιμοποιώντας σύγχρονη μηχανική και βιώσιμες πρακτικές μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι το σιδηροδρομικό δίκτυο θα ανταποκρίνεται στα σύγχρονα πρότυπα διατηρώντας την ιστορική του γοητεία.
Το έργο υπόσχεται να βελτιώσει τις καθημερινές μετακινήσεις να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και να προσελκύσει τουρίστες που επιθυμούν να εξερευνήσουν τους πολιτιστικούς και ιστορικούς θησαυρούς της Πελοποννήσου. Το τρένο μπορεί να γίνει από μόνο του τουριστικό αξιοθέατο, προσελκύοντας φίλους του τρένου από όλο τον κόσμο. Η μοναδική εμπειρία ταξιδιού με το ιστορικό μετρικό σύστημα θα προσφέρει μια αυθεντική, νοσταλγική εμπειρία.
Η διατήρηση του μετρικού συστήματος, αντί της μετατροπής σε κανονικό, θα διαφυλάξει την ιστορική αξία του σιδηροδρόμου και θα μειώσει σημαντικά το κόστος επαναλειτουργίας. Η επαναλειτουργία θα τονώσει την τοπική οικονομία, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και ενισχύοντας τον τουρισμό σε περιοχές που δεν είναι εύκολα προσβάσιμες με άλλα μέσα.
Το τρένο θα επανασυνδέσει απομακρυσμένες κοινότητες, ενισχύοντας την κοινωνική συνοχή και προσφέροντας εναλλακτικές μεταφορικές επιλογές από και προς τα λιμάνια της Πελοποννήσου. Το σφύριγα του τρένου του μουντζούρη της Πελοποννήσου θα είναι σύνθημα επανεκκίνησης, μέρα γιορτής για τους ανθρώπους των χωριών.
Aυτοί που ξέρουν σημειώνουν ότι η εν λόγω επένδυση πρέπει να στοχεύει, όχι μόνο στην οικονομική αποδοτικότητα, αλλά και στην κοινωνική προσφορά και την περιφερειακή ανάπτυξη, διατηρώντας τον ιστορικό χαρακτήρα και την πολιτιστική αξία του σιδηροδρόμου της Πελοποννήσου και παράλληλα ακολουθώντας επιτυχημένα διεθνή πρότυπα.
Τέτοια διεθνή παραδείγματα επιτυχημένων μετρικών σιδηροδρόμων που λειτουργούν ακόμη και σήμερα είναι ο Rhaetian στην Ελβετία, το Bernina Express μεταξύ Ελβετίας και Ιταλίας, ο σιδηρόδρομος της Σαρδηνίας, το Pikes Peak Cog Railway στις ΗΠΑ, το Darjeeling Himalayan Railway στην Ινδία, καθώς και το Hershey Electric Railway στην Κούβα και το Nilgiri Mountain Railway στην Ινδία.