Δεν είμαι προληπτικός, για ορθολογιστή λογαριάζω τον εαυτό μου, αλλά καμιά φορά η μεταφυσική εισχωρεί στο μυαλό μας ύπουλα, σαν χαλικάκι που μπαίνει στο παπούτσι μας και δεν μας αφήνει να περπατήσουμε. Είθε, λοιπόν, να μας βγουν σε καλό αυτές οι απανωτές επιτυχίες στα μπάσκετ και στα ποδόσφαιρα, αυτή η πάνδημη αγαλλίαση και η μαζική ευτυχία που βιώνουμε ως λαός. Γιατί θυμάμαι άλλη μια χρονιά που η Ελλάδα μάζευε όποιο βραβείο και τρόπαιο κυκλοφορούσε στον πλανήτη κι ύστερα μας πήρε ο διάολος.
Θυμάστε το 2004; Που παίρναμε τα Euro στα ποδόσφαιρα, που σαρώναμε στις Eurovision με τα τραγουδάκια και τα χορευτικά μας, που οι αθλητές μας στον στίβο σάρωναν τα παγκόσμια ρεκόρ, που κάναμε «τους καλύτερους Ολυμπιακούς Αγώνες που έγιναν ποτέ»; Κι από την αμέσως επόμενη χρονιά, μας πήρε μια κατρακύλα που δεν είχε τελειωμό, η οποία σταμάτησε (αν σταμάτησε) το 2019, δηλαδή μετά από μια δεκαπενταετία και βάλε; Φυσικά το θυμάστε, οι παλιότεροι τουλάχιστον, για τους πιτσιρικάδες δεν ξέρω.
Θα μου πείτε τώρα, «μην είσαι μίζερος βρε, άσε τον Έλληνα να χαρεί μια φορά». Εντάξει, δίκιο έχετε, απλώς όποιος έχει καεί στον χυλό φυσάει και το γιαούρτι, έτσι δεν λέει ο σοφός λαός; Ο οποίος τώρα πλέει σε πελάγη σοφής ευτυχίας, βιώνει μια άνευ προηγουμένου ανάταση. Πανευτυχείς οι Ολυμπιακοί, θριαμβευτές οι Παναθηναϊκοί, πρωταθλητές οι ΠΑΟΚτζήδες, μόνο οι ΑΕΚτζήδες οι κακόμοιροι έμειναν παραπονεμένοι, αλλά τουλάχιστον είδαν το καινούριο τους γήπεδο να ζει μεγάλες στιγμές, κάτι ήταν κι αυτό.
Οι άνθρωποι και οι γενιές, ξέρετε, σφραγίζονται εσωτερικά από τα βιώματα τους. Η αίσθηση του ευρωπαϊκού νικητή, έστω και στον αθλητισμό, έστω και σε επίπεδο ομάδων, εμπεδώνει στους λαούς μια συνείδηση αυτοπεποίθησης και ισότητας με τον υπόλοιπο κόσμο που τους περιβάλλει. Νιώθουν πως δεν είναι τα παιδιά ενός κατώτερου θεού, οι φτωχοί συγγενείς της υπόλοιπης Ευρώπης, είναι ανταγωνιστικοί, ισότιμοι και ως εκ τούτου νικητές ή έστω πιθανοί νικητές. Αυτό είναι καλό.
Από την άλλη, οι γενιές που τα χουν ξαναζήσει αυτά, αλλά είδαν ύστερα από τους θριάμβους να έρχονται οι κατραπακιές ή είδαν από τον πλούτο να καταφθάνει η φτώχεια, ακόμα και στην ευτυχέστερη στιγμή νιώθουν μια ανεπαίσθητη ενόχληση, σαν να έχουν ένα χαλικάκι στο παπούτσι τους που δεν τις αφήνει να χαρούν την διαδρομή. Όποιος έχει πάθει μεγάλη ζημιά από απότομες καταβαραθρώσεις, καταντά τελικά οπαδός της χρυσής μετριότητας. «Να μου λείπουν οι μεγάλες χαρές, ώστε να μην χρειαστεί να ζήσω τις μεγάλες λύπες».
Εντάξει, ούτε αυτό είναι σωστό, το καταλαβαίνω. Απλώς κάποιοι από μας, ακόμα κι αν δεν επιδιώκουμε να κατεχόμαστε από τέτοια δυσκοίλια συναισθήματα, τα γεννά το ίδιο μας το μυαλό, τα «κουβαλούμε μες την ψυχή μας» σαν «τους Λαιστρυγόνας» και «τους Κύκλωπας» του Καβάφη. Τι να κάνουμε… Αλλά εσείς οι νεότεροι χαρείτε, μη δίνετε σημασία σε μας τους μεγαλύτερους και στις μαυρίλες μας. Απλώς, ανάμεσα στους πανηγυρισμούς σας, ακούστε πότε-πότε και καμιά συμβουλή μας…