Άγριο «τσεκούρι» έπεσε στα χρήματα που περίμεναν να εισπράξουν όλοι οι παραγωγοί της χώρας για τα λεγόμενα «οικολογικά σχήματα», που αντικατέστησαν το «πρασίνισμα» της προηγούμενης Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).
H αγανάκτηση και οργή των αγροτών έχει φουντώσει, διότι στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων τα ποσά που έλαβαν ήταν πολύ λιγότερα όχι μόνο από τα περυσινά αλλά και από αυτά που περίμεναν.
Τα «οικολογικά σχήματα», προβλήθηκαν και διαφημίστηκαν από την Ε.Ε. και την κυβέρνηση Μητσοτάκη, ως δήθεν «εργαλεία» για την προστασία του περιβάλλοντος. Στην πράξη αποδείχτηκαν πολύπλοκα, επέφεραν μεγάλο διοικητικό κόστος και κυρίως άγριες και αδικαιολόγητες περικοπές των ενισχύσεων για τους αγρότες.
ΟΙ υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ και ο ΟΠΕΚΕΠΕ, αυτός ο δήθεν «ανεξάρτητος» οργανισμός πληρωμών, αποδείχτηκαν ανέτοιμοι και αδιάβαστοι προκειμένου να εφαρμόσουν τα «Οικολογικά Σχήματα» της νέας ΚΑΠ. Τώρα -κατόπιν εορτής- ο αρμόδιος υπουργός, ο γνωστός κ. Αυγενάκης, φωνάζει ότι πρέπει να γίνει απλοποίησή τους, καθώς τα 33 σχήματα στα οποία ενέπλεξαν τους παραγωγούς είναι πάρα πολλά.
Αυτά όμως δεν τα είπαν ούτε στα Συμβούλια υπουργών της Ε.Ε. ούτε στις συνόδους κορυφής, όταν μέσα από μακροχρόνια παζάρια διαμόρφωναν την νέα ΚΑΠ.
Για το αρνητικό αυτό αποτέλεσμα για όλους τους παραγωγούς της Χώρας την βασική ευθύνη έχουν οι υπουργοί Γεωργίας της Νέας Δημοκρατίας ( Λιβανός, Βορίδης, Γεωργαντάς, Αυγενάκης) και ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης. Αποδείχθηκε για μια ακόμη φορά ότι οι «Άριστοι» απορρίπτονται και μένουν στην ίδια τάξη. Φάνηκε καθαρά για άλλη μία φορά η έλλειψη ενός Εθνικού Σχεδιασμού που θα εξυπηρετεί τα ελληνικά συμφέροντα, τα συμφέροντα των Ελλήνων παραγωγών. Φάνηκε η ανεπάρκεια τους, η γύμνια τους σχετικά με τον αναγκαίο προσανατολισμό της ελληνικής γεωργίας.
Μετά την έγκριση των αρχών και στόχων της νέας ΚΑΠ, στα πλαίσια της λεγόμενης «ευελιξίας», κάθε χώρα μέλος συνέταξε και υπέβαλλε προς έγκριση το λεγόμενο Στρατηγικό Σχέδιο.
Δηλαδή μία εξειδίκευση και επεξεργασία – εφαρμογή των συμφωνηθέντων Ευρωπαϊκών πολιτικών σε εθνικό επίπεδο.
Το Ελληνικό Στρατηγικό Σχέδιό εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Νοέμβριο του 2022.
Η εφαρμογή του ξεκίνησε από 1/1/2023 με τους διαθέσιμους πόρους για την περίοδο 2023-2027 να ανέρχονται σε13,47 δις €,
Δηλαδή ετησίως περίπου 2,7 δις €.
ΟΙ πόροι αυτοί κατανέμονται σε
Α. Άμεσες εισοδηματικές ενισχύσεις και Τομεακά προγράμματα
9. 621.000 € (το 71,4 %) και
Β. Αγροτική Ανάπτυξη 3.850.000 € (το 28,6 %)
Το Ελληνικό Στρατηγικό Σχέδιο καθόρισε και τα «οικολογικά σχήματα» που αποτελούν μέρος των άμεσων ενισχύσεων και που θα εφαρμόζονταν στις τρεις αγρονομικές περιφέρειες της Χώρας μας (αροτραίες, δενδρώδεις, βοσκότοποι).
Οι σχεδιασμοί όμως της κυβέρνησης έγιναν επί χάρτου. Στην εφαρμογή τους διαψεύστηκαν κατά τρόπο τραγικό για τους παραγωγούς.
Τα προβλήματα φάνηκαν από την αρχή
Α. Την Άνοιξη του 2023 άνοιξε με σημαντική καθυστέρηση η πλατφόρμα για την συμπλήρωση και υποβολή των αιτήσεων της Ενιαίας Ενίσχυσης.
Έκλεισε δε μέσα στο καλοκαίρι προκειμένου να γίνουν διασταυρωτικοί έλεγχοι και να πληρωθούν οι παραγωγοί την προκαταβολή και την εξόφληση της βασικής ενίσχυσης .
Άνοιξε εκ νέου από το Φθινόπωρο μέχρι και το Μάρτιο του 2024 προκειμένου οι παραγωγοί να δηλώσουν τις επιλογές τους στα «οικολογικά σχήματα» που πλέον είχανε αντικαταστήσει το παλαιό πρασίνισμα.
Αυτή η διαδικασία του άνοιξε- κλείσε είχε σοβαρές παρενέργειες
1. Την πρωτόγνωρη ταλαιπωρία των παραγωγών και την απώλεια πολύτιμων εργατοωρών.
2. Το πρόσθετο κόστος σε βάρος των παραγωγών για τις συμπληρωματικές εργασίες – υπηρεσίες που παρείχαν τα Κέντρα Υποδοχής Δηλώσεων και οι εταιρείες τεχνικής υποστήριξης.
Κύκλοι της αγοράς εκτιμούν ότι το πρόσθετο κόστος που πλήρωσαν οι παραγωγοί ανέρχεται σε 30-35 εκ. €
Β. Το λεγόμενο «πρασίνισμα» του παρελθόντος μοίραζε στους παραγωγούς καθαρά 520 εκ. €
Χωρίς πρόσθετες υποχρεώσεις ή δεσμεύσεις που θα είχαν επιπλέον οικονομική επιβάρυνση.
Τα διάδοχα οικολογικά σχήματα έχουν προϋπολογισμό 425 εκ. €
Δηλαδή έχουμε μείωση των διαθέσιμων πιστώσεων κατά 100 εκ €.
Ποιος άραγε και γιατί αποφάσισε την μείωση του κονδυλίου ?
Γ. Στο παρελθόν οι παραγωγοί εισέπρατταν το «πρασίνισμα», δηλ μια επιβράβευση, διότι αναλάμβαναν τη δέσμευση εφαρμογής καλών περιβαλλοντικών πρακτικών.
Η συμμετοχή στα περισσότερα από τα σημερινά οικολογικά σχήματα προϋποθέτει την υλοποίηση σημαντικών δαπανών από τα νοικοκυριά.
Όπως πχ αγορά σπόρων, αναλύσεις εδάφους, αγορά δακοπαγίδων, χρήση λιπασμάτων ορισμένου τύπου, αγορά ψηφιακών εφαρμογών, συμβάσεις με Πιστοποιητικούς Οργανισμούς κλπ. Δηλαδή για να εισπραχθούν τα κατακερματισμένα ποσά των «σχημάτων» οφείλουν οι παραγωγοί όχι μόνο να δεσμευτούν αλλά και να έχουν πραγματοποιήσει δράσεις και καλλιεργητικές φροντίδες με σημαντικό κόστος.
Οι πραγματοποιθείσες αυτές δαπάνες θα πρέπει να αποδεικνύονται με νόμιμα παρακρατικά τα οποία να συνοδεύουν τις δηλώσεις των παραγωγών.
Υπολογίζεται ότι το κόστος των παραπάνω αυτών ενεργειών για το έτος 2023 ανέρχεται σε 70-80εκ.
Κατά άλλους ξεπερνάει τα 100 εκ. €
Κατά συνέπεια το ποσό, το καθαρό ποσό, που φτάνει και μοιράζεται στους παραγωγούς είναι σοβαρά μειωμένο σε σχέση με το παρελθόν
Προϋπολογισμός οικολογικών σχημάτων 425 εκ.
Μείον
Δαπάνες υπηρεσιών 30-40 εκ .
Δαπάνες υλικών κλπ 70-80 εκ
«Καθαρό» αποτέλεσμα 325 -305 εκ.
Σε σύγκριση με το 2022, λιγότερα χρήματα φτάνουν στις τσέπες των παραγωγών
Πρασίνισμα προς διανομή 520 εκ. €
Οικολογικά σχήματα (καθαρό) 320 εκ. €
Διαφορά αρνητική 200 εκ. €
δηλαδή έχουμε μείωση καθαρών εισπράξεων για τους παραγωγούς κατά 40% περίπου.
Δεν έφτανε όμως η μείωση των χρημάτων και η διαχείριση των χρημάτων που διατέθηκαν σε κάθε σχήμα έχει προκαλέσει σοβαρά ερωτηματικά.
Το ΥΠΑΑΤ και ο δήθεν «ανεξάρτητος» ΟΠΕΚΕΠΕ οφείλουν να απαντήσουν. Με ποια κριτήρια έγιναν οι τροποποιήσεις στους προϋπολογισμούς των σχημάτων.
Με ποια κριτήρια δηλαδή έγιναν οι εσωτερικές μεταφορές χρημάτων από σχήμα σε σχήμα.
Η πολιτική απόφαση για την κατανομή των διαθέσιμων πόρων δεν μπορεί να αποτελεί μέχρι σήμερα επτασφράγιστο μυστικό.
Την ευθύνη δεν την έχουν οι τεχνικού σύμβουλοι πληρωμών. Αυτοί ως σύμβουλοι υλοποιούν πολιτικές αποφάσεις!!!
Οι πληρωμές με κοινοτικά χρήματα, χωρίς στοιχειώδεις ελέγχους, με τα μάτια στραμμένα στις κάλπες και οδηγό τις δημοσκοπήσεις είναι πρακτικές ύποπτες και επικίνδυνες.
Ήδη η χώρα τιμωρήθηκε με πρόστιμο 283 εκ. € για κακοδιαχείριση τις περιόδους 2020, 2021 και 2022, από τους «νοικοκύρηδες» της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Ήδη ο «ανεξάρτητος» Οργανισμός Πληρωμών, ο ΟΠΕΚΕΠΕ τέθηκε σε καθεστώς Επιτήρησης από ευρωπαϊκά όργανα.
Δυστυχώς όμως την ύποπτη διαχείριση, τις «ευφυείς πρακτικές» και την ανικανότητα των κυβερνήσεων Μητσοτάκη τις πληρώνουν όλοι οι Έλληνες αγρότες.
Είναι λοιπόν η ώρα, να τους «πληρώσουμε» στις 9 Ιούνη «με το ίδιο νόμισμα».
Φυσικά την βασική ευθύνη έχει η ίδια η Ε.Ε. η οποία την ώρα που είναι ορατός ο κίνδυνος μια διατροφικής κρίσης, δηλώνει ότι δεν έχει χρήματα να αυξήσει τα κονδύλια της ΚΑΠ ,έχει όμως 100δις προκειμένου να στηρίξει τους ναζιστές της Ουκρανίας για να συνεχίζεται ο πόλεμος ΝΑΤΟ- Ρωσίας στην καρδιά της Ευρώπης και να θησαυρίζουν οι βιομηχανίες των όπλων.
Οι αγρότες σε όλες σχεδόν τις χώρες (Γαλλία, Ιταλία, Βέλγιο, Ολλανδία) που γνώρισαν ήδη από πρώτο χέρι και πιο νωρίς από τους Έλληνες αγρότες, την αρχιτεκτονική και τις επιδιώξεις της νέας ΚΑΠ βγήκαν στους δρόμους.
– Διότι Βρέθηκαν απέναντι σε ένα πέρα για πέρα γραφειοκρατικό σύστημα με σοβαρό διαχειριστικό κόστος.
– Διότι Βρέθηκαν απέναντι σε ρυθμίσεις ,που τους φορτώνουν οριζόντιες περιβαλλοντικές υποχρεώσεις, που συρρικνώνουν την παραγωγή και αυξάνουν το κόστος.
– Διότι βρέθηκαν απέναντι σε ένα αντιπαραγωγικό και «τιμωρητικό» σύστημα
– Διότι Διαπίστωσαν ότι παίρνουν λιγότερα χρήματα και απολαμβάνουν μικρότερη στήριξή σε σύγκριση με το πρόσφατο παρελθόν.
Τέλος Βγήκαν στους δρόμους διότι το αγροτικό εισόδημα εξακολουθεί είναι μικρότερο από το 50 % του μέσου ευρωπαϊκού μισθού.
Τα παραπάνω αποτελέσματα έχουν βάλει φωτιά σε ευρωπαϊκά όργανα και κυβερνήσεις. Τρέχουν όλοι, ιδίως εν όψει των ευρωεκλογών και υπόσχονται μεταρρυθμίσεις και αλλαγές.
Ήδη στις 13/5 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε κατάσταση πανικού και με διαδικασίες εξπρές, ενέκρινε σειρά από τροποποιήσεις της νέας ΚΑΠ!!!
Για όλους αυτούς τους λόγους οι αγρότες και όλοι οι παραγωγοί πρέπει και να καταψηφίσουν στις ευρωεκλογές την Ν.Δ. .
Να υπερψηφίσουν, «Ενωτική Πρωτοβουλία /Μέρα25- Ανατρεπτική Οικολογική Αριστερά», γιατί εμείς εγγυόμαστε ι συνέπεια λόγων και έργων και γιατί είμαστε η δύναμη που δεν φοβάται τη σύγκρουση με το Διευθυντήριο της Ε.Ε. και την κυβέρνηση προκειμένου να υπερασπιστούμε τα συμφέροντα των παραγωγών της Χώρας μας.
Θανάσης Πετράκος
Υποψήφιος Ευρωβουλευτής της «Ενωτικής Πρωτοβουλίας /Μέρα25- Ανατρεπτική Οικολογική Αριστερά» και πρώην βουλευτής
Σταύρος Χρυσαδάκος
Γεωπόνος, Συντονιστής της Γραμματείας Αγροτικής Πολιτικής της ΛΑΕ