19 °C Argos, GR
29 Μαρτίου 2024

Παναγιώτης Μπούρης: Tά περί ατομικού συμφέροντος

Τό ατομικό συμφέρον είναι εκείνο πού παρακινεί καί προσδιορίζει τή συμπεριφορά τού ανθρώπου σχετικά μέ όλες τής δραστηριότητες πού αναλαμβάνει κάθ όλην τή διάρκεια τής ζωής του. Επομένως τό ατομικό συμφέρον καθοδηγεί, παροτρύνει καί παρακινεί τό άτομο στή λήψη όλων τών αποφασεών του, είναι δηλαδή τό κίνητρο κάθε μορφής δράσεως του. Στήν οικονομική επιστήμη αναφέρεται στίς ενέργειες εκείνες από τίς οποίες τό άτομο αποκομίζει προσωπικό κέρδος. Πιθανόν νά υπάρχουν καί άλλοι λόγοι πού παρακινούν τό άτομο, ό βασικός όμως λόγος γιά τόν οποίον κάποιος αποφασίζει νά εργασθεί η νά πάει στό σχολείο, είναι γιατί όταν εργάζεται δύναται νά αποκτήσει τά αγαθά μέ τό εισόδημα από τήν εργασία του καί όταν πηγαίνει στό σχολείο σκοπεύει στή βελτίωση τού μελλοντικού του εισοδήματος. Σκοπός τής κάθε ατομικής οικονομικής δραστηριότητας είναι ή μεγιστοποίησης τού προσωπικού κέρδους, όπως τό κάθε άτομο τό αντιλαμβάνεται καί τό προσδιορίζει. Αυτή είναι ή έμφυτος συμπεριφορά τού ατόμου νά ικανοποιεί τό συμφέρον του, μέ άλλα λόγια νά μεγιστοποιεί τήν ωφελιμοτητά του, χωρίς δεοντολογικές αποχρώσεις,δηλαδή χαρακτηρισμούς ώς καλή ή κακή. Αυτό θέλει να κάνει τό άτομο, αυτό ξέρει νά κάνει καί αυτό κάνει. Αυτή ή συμπεριφορά τού ατόμου μέσα σέ ένα ανταγωνιστικό καί ελεύθερο οικονομικό περιβάλλον μέ ισχυρές βάσεις καί υγιές νομικό πλαίσιο,όχι μόνον δέν είναι επιλήψιμο, αλλά είναι καί ωφέλιμο. Εδώ θα πρέπει νά τονίσουμαι ότι ή κοινωνική οικονομική ευημερία μιάς χώρας είναι εξαρτημένη από τή δημιουργικότητα, τήν επιχειρηματικότητα καί τήν καινοτομική δραστηριότητα όλων τών
ατόμων πού τήν αποτελούν. Οταν τά άτομα είναι ελεύθερα νά επιδιώκουν τήν ικανοποίηση τού ατομικού τους συμφέροντος, τότε καί θά κινοτομήσουν καί θά επιχειρήσουν καί θά δημιουργήσουν.
.Γιά νά συμβεί αυτό, απαιτείται ή ελεύθερη λειτουργία τών αγορών. Στήν ελεύθερη αγορά τά άτομα θά καινοτομήσουν, δηλαδή θά βρούν νέους τρόπους παραγωγής τών αγαθών καί υπηρεσιών, ποιό αποτελεσματικούς, έτσι ώστε νά αυξήσουν τό οικονομικό τους κέρδος. Η καινοτομία φέρνει τήν τεχνολογική αύξηση τού εθνικού προιόντος καί τήν έν γένη βελτίωση τού κοινωνικού περιβάλλοντος, π.χ. υγείας, παιδείας, ασφάλειας, καθαρώτερο περιβάλλον καί αυξημένα ειδοδήματα γιά όλους. Μέ τή χρήση της νέσς τεχνογνωσίας, όχι μόνον αυξάνεται τό εθνικό προιόν,αλλά επί πλέον μειώνεται τό κόστος καί ό χρόνος παραγωγης των δίνοντας έτσι ώθηση γιά μία περαιτέρω συνεχόμενη σύξηση τού εθνικού πλούτου. Χωρίς τεχνολογική ανάπτυξη ή βελτίωση τού κοινωνικού περιβάλλοντος είναι ανύπαρκη καί ή χώρα οδηγείται σέ στασιμότητα. Στόν ανταγωνιστικό καπιταλισμό μέ τήν ελεύθερη λειτουργία τών αγορών στόν ιδιωτικό τομέα, τό κίνιτρο τού κέρδους παρακινεί τό άτομο νά καινοτομίσει, ενώ στό δημόσιο τομέα άν καινοτομίσει καί αποτύχει κινδυνέυει νά χάσει τή θέση του καί άν πετύχει συνεχίζει νά αμείβεται όπως καί πρίν. Κατά συνέπειαν τό ατομικό συμφέρον στόν ιδιωτικό τομέα παρακινεί τό άτομο νά καινοτομίσει ενώ στό δημόσιο τομέα τό εμποδίζει. Η οικονομική ευμερία κάθε χώρας εξαρταται από τό βαθμό καινοτόμισης πού επιδιώκουν τά ατομά της. Οσο μικρότερος είναι ό δημόσιος τομέας τόσο μεγαλύτερος είναι ό ιδιωτικός τομέας καί τόσο μεγαλύτερος είναι ό βαθμός καινοτόμισης μέ σποτέλεσμα νά έχουμαι καί μεγσλύτερη κοινωνική ευμερία. Χωρίς τήν ελεύθερη λειτουργία τών αγορών, πού σέ ένα μέγιστο βαθμό μόνο ό καπιταλισμός επιτρέπει, ή οικονομική ευμερία πού τόσο πολύ υπόσχονταί ο σοσιαλισμός,ό κομουνισμός καί ό φασισμός, υπάρχει μόνο στή φαντασία αυτών πού κατά κόρον τήν υπόσχονται. Η παρούσα κυβέρνηση μέ τήν καινοτομική της δραστηριότητα στή λειτουργικότητα τού δημοσίου τομέα καί τήν προσπαθειά της νά ξεφορτωθεί αντιοικονομικές δημόσιες υπηρεσίες καί περιουσίες, βάζει τή χώρα σέ τροχιά ανάπτυξης, ενάντια στή λυσσαλέα επίθεση τής αντιπολίτευσης καί τά φερεφωνά της πού βλέπουν τό παλαιοκοματικό κράτος, πού τόσο πολύ επιθυμούν, νά περιοριζεται καί μαζύ του νά εξαφανίζονται τα πολλά πλεονεκτήματα τού κοματικοποιημένου παρελθόντος. Απαιτειται περαιτερω μείωσης τής επιβαρυντικής φορολογικής πολιτικής που στό παρελθόν έδιωχνε καί έκλεινε επιχειρήσεις ούτως ώστε νά πετύχει μία δυναμική καί διατηρήσιμη οικονομική ανάπτυξη. Η δημιουργεία ενός φιλικού καί βοηθητικού πρός την ελευθερίαν τού επιχειρείν περιβάλλοντος, θά αυξήσει τήν επιχειρηματικότητα καί θά μπορέσει νά αξιοποιήσει τά νέα ταλέντα πού αφθονούν στή χώρα μέ τήν τεχνολογική επανασταση που πραγματοποιήται, αλλά καί τή σωστή χρηματοδότηση πού απαιτείται. Ιδεολογικές κοματικές τοποθετήσεις γιά ένα μεγαλύτερο δημόσιο όχι μόνο δέν βοηθούν αλλά είναι καί καταστροφικές, γιατι αυτή ή ιδεολογία είναι πρώτον αποτυχιμένη καί δεύτερον δημιουργεί σέ ένα μέρος τού πλυθισμού μία λάθος προσδοκία ότι δήθεν τό κράτος μπορεί νσ δώσει λύση όλων τών οικονομικών προβλημάτων πού αντιμετωπίζουν. Η αλήθεια είναι ότι όχι μόνον δέν μπορεί, αλλά τίς περισότερες φορές είναι οί πολιτικές αποφάσεις πού δημιουργούν τά προβλήματα. Στόν καπιταλισμό ή ικανοποίηση τού ατομικού συμφέροντος αποφέρει στό κοινωνικό σύνολο τό μέγιστο ακούσιο οικονομικό όφελος. Η επιδίωξης τού ατομικού συμφέροντος,πού είναι έμφυτη στόν άνθρωπο, είναι τό “αθέατο χέρι” πού πρώτος περιγράφει ό Adam Smith στό βιβλίο του “Ο πλούτος τών κρατών” τό 1776 καί ό οποίος σήμερα θεωρείται καί πατέρας τής σύγχρονης οικονομικής επιστήμης. Η αθέλητη βελτίωση τής κοινωνικής ευημερίας, όταν τά άτομα μεγιστοποιούν τό ατομικό τους κέρδος, θεωρείται από τόν Ανταμ Σμιθ αναγκαία καί ικανή συνθήκη γιά τή συνεχιζομένη αύξηση τού πλούτου τής χώρας. Συνεπώς, στίς καπιταλιστικές χώρες όπου ό ανταγωνισμός στίς ελεύθερες αγορές καί ή επιδίωξη του ατομικού κέρδους κυριαρχούν, ό πλουτισμός τών χωρών αυτών είναι δεδομένος. Ενα μεγάλο μέρος όμως τής τάξης τών διανοουμένων προτείνουν ότι τό δήμοσιο συμφέρον πρέπει νά υπερέχει τού ατομικού γιατί τό καλό όπως τό βλέπουν συμπίπτει μέ τό κοινωνικό συμφέρον καί όχι μέ τό ατομικό. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι τό άτομο ξέρει πολύ καλά τί είναι καλό γιά αυτό καί δέν γνωρίζει ούτε κάν ποιό είναι τό συλλογικό συμφέρον. Τό αξιοθρήνητο άτομο δέν μπορεί νά καταλάβει πώς μέ τό νά μεγιστοποιεί τό εισοδημά του κάνει κάτι πού δέν θεωρείται καλό. Οσοι προτείνουν τό συλλογικό συμφέρον υποστηρίζουν ότι ή επιδίωξη τού ατομικού συμφέροντος οδηγεί στή διαφθορά καί στή κλεψιά, φαινόμενα πολύ υπαρκτά, όχι όμως μόνο στή περίπτωση τού ατομικού αλλά καί τού συλλογικού συμφέροντος. Αυτή όμως ή κριτική είναι σωστή όταν τό άτομο λειτουργεί εκτός τών ορίων τού υπσρχοντος νομικού πλαισίου. Παράνομες ενέργειες σέ ατομικό η συλλογικό επίπεδο απαγορεύονται καί τιμωρούνται από τό νόμο. Ο νομος είναι ό φραγμός όλων τών παράνομων ενεργειών ανεξαρτήτως από ποιούς δισπράττονται. Μία άλλη αντίρρηση στήν αποδοχή τής υπόθεσης ότι τά άτομα επιδιώκουν τό ατομικό τους συμφερον είναι ότί δέν δικαιολογεί τό φαινόμενο τής φιλανθρωπικής συμπεριφοράς τού ατόμου. Αυτή όμως ή αντίρρηση είναι λάθος. Η υπόθεση σημαίνει απλώς ότι τό άτομο διαλλέγει σύμφωνα μέ τό τή θεωρεί ότι είναι τό κάλλιστον όφελος. Αυτή ή επιλογή του δέν απορρίπτει τή φιλανθρωπία ούτε υποθέτει ότι τό άτομο θά κανει κάτι πού θά μειώσει τό προσωπικό του όφελος. Η φιλανθρωπική δωρεά γίνεται γιατί παρέχει στό άτομο τό μέγιστο όφελος πού πιθανόν θά μπορούσαι νά αποκομίση από οποιαδήποτε άλλη χρήση τού ποσού τής δωρεάς του. Επομένως καί ή φιλανθρωπία όπως καί ό αλτρουισμός είναι απόρροια τής υπόθεσης ότι τά άτομα ικανοποιούν τό ατομικό τους συμφέρον. Τά άτομα από τή φύση τους ενεργούν πάντοτε μέ βάση τό ατομικό τους συμφέρον έτσι ώστε κάθε προσπάθεια περιορισμού τής ελεύθερης εντός τού νομικού πλαισίου δράσης των νά έχει αρνητικά αποτελέσματα στήν οικονομική ευημερία τού συνόλου

Περισσότερα Άρθρα

Αυτός είναι ο ύποπτος για την δολοφονία της 73χρονης στους Αγ. Θεοδώρους (φωτογραφία)

Πολύ κοντά στην ταυτοποίηση των δραστών που σκότωσαν την 73χρονη στους Αγίους Θεοδώρους φέρεται να είναι η ΕΛ.ΑΣ. Μια φωτογραφία που έχουν στη διάθεσή τους οι αστυνομικές αρχές, απεικονίζει έναν άνδρα, συνοδηγό σε αυτοκίνητο, ο οποίος φέρεται να είναι ο οδηγός που σκότωσε την γυναίκα. Σύμφωνα με την ΕΛΑΣ εντοπίστηκαν δύο ύποπτα αυτοκίνητα, που ταίριαζε […]